Carl Jung (1875-1961)

Προσωπική ζωή
Ο Καρλ Γκούσταβ Γιούνγκ γεννήθηκε στην Ελβετία το 1875. Καθώς ήταν γιος πάστορα ανέπτυξε έντονο ενδιαφέρον για την θρησκευτική ιστορία, επικέντρωσε ωστόσο το ενδιαφέρον του στην ιατρική σπουδάζοντας στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Το 1902 ταξίδεψε στο Παρίσι για να μαθητεύσει πλάι στον Πιέρ Ζανέτ.

Το 1903 παντρεύτηκε με την Έμα Ράουσενμπαχ, απέκτησαν μαζί πέντε παιδιά, και παρά τις συχνές εξωσυζυγικές σχέσεις του Γιούνγκ, παρέμειναν μαζί μέχρι το θάνατο της Έμα το 1955. Εκείνος πέθανε στην Ελβετία το 1961.

Επαγγελματική διαδρομή
Μετά το πέρας των σπουδών του, εργάστηκε στην κλινική Μπουργκχόλζλι στη Ζυρίχη ως βοηθός του Όιγκεν Μπλέλερ, όπου εξερεύνησε το ασυνείδητο και τα σχετικά συμπλέγματά του. Το 1905 διορίστηκε ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης όπου εργάστηκε έως το 1913.

Η σχέση του με τον Σίγκμουντ Φρόυντ ξεκίνησε όταν ο Γιούνγκ, το 1906, έστειλε στον αυστριακό ψυχίατρο ένα αντίτυπο του βιβλίου του «Studies in Word Association» και εκείνος με τη σειρά του τον κάλεσε να επισκεφθεί τη Βιέννη. Η φιλία τους κράτησε μέχρι το 1913, οπότε και χώρισαν οι δρόμοι τους λόγω των διαφορετικών ακαδημαϊκών τους απόψεων. Ο Γιούνγκ μπορεί να συμφωνούσε με την φροϋδική θεωρία για το ασυνείδητο, πίστευε όμως επιπλέον στην ύπαρξη ενός βαθύτερου συλλογικού ασυνείδητου και στην ύπαρξη αντιπροσωπευτικών αρχετύπων. Ο Φρόυντ επέκρινε ανοιχτά τις θεωρίες του και αυτή η θεμελιώδης διαφορά τους, στάθηκε η αιτία της ψύχρανσης των φιλικών τους σχέσεων και της διάστασης των ψυχολογικών τους απόψεων.

Ο Γιούνγκ ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο διδάσκοντας τις ψυχαναλυτικές του θεωρίες, εξέδωσε πολλά βιβλία σχετικά με την ψυχολογία και άλλα τα οποία μοιάζουν να μην ανήκουν στο συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο, όπως για παράδειγμα ένα βιβλίο στο οποίο εξετάζει την ψυχολογική σημασία της παρατήρησης των UFO (Flying Saucers: A Modern Myth of Things Seen in the Skies). Το έργο του Γιούνγκ ενσωματώνει την πεποίθησή του ότι ο κάθε άνθρωπος έχει συγκεκριμένο σκοπό στη ζωή του που βασίζεται σε έναν πνευματικό εαυτό. Μέσα από τις ανατολικές, δυτικές και μυθολογικές μελέτες του, ανέπτυξε μια θεωρία μεταμόρφωσης την οποία ονόμασε εξατομίκευση. Τη θεωρία αυτή την εξετάζει στο βιβλίο του Psychology and Alchemy, όπου περιγράφει λεπτομερώς τη σχέση των αλχημειών στην ψυχαναλυτική διαδικασία.

Συμβολή στην ψυχολογία
Έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους πλέον σημαντικότερους ψυχιάτρους όλων των εποχών. Ίδρυσε την αναλυτική ψυχολογία και ήταν ανάμεσα στους πρώτους ειδικούς του τομέα του που εξερεύνησε τη θρησκευτική φύση πίσω από την ανθρώπινη ψυχολογία. Υποστήριξε ότι τα εμπειρικά στοιχεία δεν αποτελούν τον μοναδικό τρόπο για να καταλήξουμε σε ψυχολογικές ή επιστημονικές αλήθειες και ότι η προσωπικότητα παίζει σημαντικό ρόλο σε όλες τις ψυχικές διεργασίες (συνειδητές και ασυνείδητες).

Ορισμένες σημαντικές αρχές του ελβετού ψυχιάτρου:
1. Το συλλογικό ασυνείδητο: ένα παγκόσμιο πολιτισμικό αποθετήριο αρχετύπων και ανθρωπίνων εμπειριών.
2. Η ανάλυση των ονείρων και η ερμηνεία των συμβόλων του συλλογικού ασυνείδητου που εμφανίζονται στα όνειρα.
3. Εξωστρέφεια και εσωστρέφεια: ο Γιούνγκ ήταν ο πρώτος που αναγνώρισε αυτά τα δύο χαρακτηριστικά της προσωπικότητας. Τμήμα του έργου του εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στην θεωρία και στην εξέταση της προσωπικότητας.
4. Ψυχολογικά συμπλέγματα: ένα σύνολο συμπεριφορών, αναμνήσεων και συναισθημάτων, ομαδοποιημένο γύρω από ένα κοινό θέμα. Για παράδειγμα, ένα παιδί το οποίο στερήθηκε το φαγητό θα μπορούσε να εξελιχθεί σε έναν ενήλικα που θα καπνίζει, θα τρώει τα νύχια του, θα τρώει ψυχαναγκαστικά και θα εστιάζει στο θέμα του στοματικού κορεσμού.
5. Έμφαση στην πνευματικότητα: ο Γιούνγκ υποστήριξε ότι η πνευματικότητα και η αίσθηση της συνεκτικότητας της ζωής θα μπορούσε να διαδραματίσει έντονο ρόλο στη συναισθηματική υγεία.
6. Εξατομίκευση: η ολοκλήρωση και η εξισορρόπηση των διπλών πτυχών της προσωπικότητας με σκοπό την επίτευξη της ψυχικής ακεραιότητας, όπως για παράδειγμα η διαδικασία της σκέψης και το συναίσθημα, η εσωστρέφεια και η εξωστρέφεια, ή το προσωπικό ασυνείδητο και το συλλογικό ασυνείδητο. Ο Γιούνγκ υποστήριξε ότι οι άνθρωποι που έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία της εξατομίκευσης είναι πιο ευτυχισμένοι, πιο ηθικοί και πιο υπεύθυνοι.
7. Η περσόνα και η σκιά: η περσόνα είναι η δημόσια εικόνα του εαυτού που χρησιμεύει ως μάσκα για το εγώ, ενώ η σκιά είναι ένα σύνολο παιδικών καταπιεσμένων συμπεριφορών και διαθέσεων.
8. Συγχρονικότητα: ένα φαινόμενο που συμβαίνει όταν δύο επιφανειακά άσχετα γεγονότα λαμβάνουν χώρα το ένα δίπλα στο άλλο και το άτομο που τα βιώνει ερμηνεύει την συσχέτιση αυτή ως ένα βαρυσήμαντο συμβάν.

Επιπλέον, ορισμένοι από τους ασθενείς του Γιούνγκ βοήθησαν στη σύσταση των Ανώνυμων Αλκοολικών, καθώς εμπνεύστηκαν από την πεποίθηση του ελβετού ψυχιάτρου για μια ευαγγελική θεραπεία του αλκοολισμού.

Είπε: «Οτιδήποτε μας ενοχλεί στους άλλους, μπορεί να μας οδηγήσει στην κατανόηση του εαυτού μας.»



Βιβλία

Psychology of the Unconscious (1912)
Psychological Types (1921)
Essays on Contemporary Events (1947)
Synchronicity: An Acausal Connecting Principle (1952)
The Undiscovered Self (1957)
Memories, Dreams, Reflections (1961)
Man and His Symbols (1964)
The Archetypes and The Collective Unconscious (2nd ed. with R. Hull, 1981)
The Red Book (with Sonu Shamdasani, 2009)

Πηγἠ